“Xiên bẩn” nở rộ, hại sức khỏe thế nào? 

Món ăn vặt quốc dân vừa “vui miệng", giá lại còn rẻ  

“Xiên bẩn” là cách nói vui chỉ những xiên que (cá viên, xúc xích, tôm,...) được bày bán tại vỉa hè gần các trường học, đối tượng phục vụ chủ yếu là các bạn học sinh, sinh viên. Đặc trưng của món ăn này là các xiên đều được chiên rán ngập dầu, chấm và ăn cùng tương ớt.  

Hầu hết tại các cổng trường học trên địa bàn Thành phố Hà Nội luôn xuất hiện ít nhất 2 quầy xe bán xiên bẩn. Mô hình kinh doanh tự phát này đang được mở bán tràn lan để thu hút khách ở mọi lứa tuổi. Tuy nhiên đến nay vẫn chưa có sự tham gia, vào cuộc của các cơ quan chức năng có thẩm quyền nhằm giải quyết tình trạng buôn bán đồ ăn vặt cho học sinh sinh viên kém chất lượng, không đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.

Tại một điểm bán “xiên bẩn” trên đường Nguyễn Quý Đức, quận Thanh Xuân, Hà Nội, các bạn học sinh, sinh viên tới đây rất đông, nhất là buổi tối hoặc giờ tan tầm. Đa số các xe bán rong tự phát này thường có giá chung từ 2 - 3 nghìn 1 xiên, ăn thỏa thích cũng chưa đến 50 nghìn đồng. 

Ngoài ra, gói viên chiên, tương ớt đều không có tem mác, bao bì hay hạn sử dụng. Dầu rán thường được người bán sử dụng lại nhiều lần cho đến khi chuyển sang màu đen. Hơn nữa, xiên còn được sử dụng đi sử dụng lại và được bày bán ở ngay lề đường khiến đồ ăn luôn ám khói bụi của đường phố và xe cộ.

Ngọc Quang (23 tuổi) chia sẻ: “Mình ăn xiên bẩn mấy năm nay rồi. Mình biết xiên bẩn có hại cho sức khoẻ nhưng ngon và hợp túi tiền nên mình vẫn ăn. Hiện giờ mình cũng chưa thấy sức khoẻ mình bị sao cả”.

Anh Thư (Đại học Hà Nội) ăn xiên bẩn gần như mọi ngày và cho rằng món ăn này không hề bẩn vì đồ ăn đều được chiên rán ngay trước mặt khách. Thậm chí, việc chiên đi chiên lại còn khiến món ăn trở nên giòn và ngon hơn.

Tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây ảnh hưởng sức khoẻ

Thông thường, các bạn trẻ vẫn còn chủ quan, không quá quan tâm đến hệ quả về sau khi ăn xiên bẩn. Mặc dù họ có nhận thức rằng thực phẩm này không đảm bảo vệ sinh, nhưng với sự hấp dẫn của giá rẻ và hương vị thơm ngon, họ vẫn ăn mà không quan tâm nhiều đến vấn đề sạch sẽ. Thực tế, chỉ khi phải đối mặt với những vấn đề tiêu cực ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, họ mới nhận ra và thay đổi thái độ của mình.

“Mình đã từng là khách quen của các quầy xe bán xiên bẩn nhưng từ khi bị ngộ độc và phải đi cấp cứu ngay sau khi ăn mình mới nhận ra đây là món ăn “bẩn" đúng nghĩa. Đa số là đồ hỏng, bỏ đi họ chế biến lại nên mình không bao giờ dám ăn lại nữa." - Ngọc Huyền (20 tuổi) chia sẻ.

Trao đổi với phóng viên, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh (Nguyên Giảng viên Viện Công nghệ Sinh học) cho biết, các sản phẩm này đều do người dân tự sản xuất, chưa có sự kiểm định và đảm bảo chất lượng VSATTP của các cơ quan có thẩm quyền.  Lí giải cho việc tại sao “xiên bẩn" lại có giá thành rẻ như vậy, chuyên gia chia sẻ thêm: “Nguyên liệu không rõ nguồn gốc thường được làm từ thịt ôi, thiu. Sau khi chế biến và thêm các chất phụ gia, sản phẩm sẽ có màu sắc và mùi vị nịnh miệng. Chất lượng không đảm bảo nên mới có giá thành rẻ, phù hợp với các bạn trẻ, đặc biệt là học sinh, sinh viên”.

Thực phẩm chiên rán ở nhiệt độ cao thường không còn giữ được các chất dinh dưỡng cần thiết. Đặc biệt, nếu tái sử dụng dầu ăn nhiều lần, hàm lượng chất béo chuyển hóa của món ăn đó sẽ tăng cao gấp 2-6 lần, là nguyên nhân gây là các bệnh lý tiêu cực cho sức khỏe (máu nhiễm mỡ, gan nhiễm mỡ, xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim, cao huyết áp,...). Chất Acrolein trong dầu mỡ cháy tăng cao không chỉ gây ngộ độc, ảnh hưởng trực tiếp đến hệ hô hấp, hệ tiêu hoá mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây ung thư, béo phì,... PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh cho biết thêm.

Hiện nay, khi an toàn vệ sinh thực phẩm là vấn đề được toàn xã hội quan tâm thì đâu đó, thực phẩm bẩn, không rõ nguồn gốc vẫn đang được bày bán tràn lan trên khắp các con phố. Để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình, mỗi người cần tạo dựng thói quen ăn các thực phẩm lành mạnh, nâng cao nhận thức về việc sử dụng các sản phẩm an toàn, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng.