Ẩn hoạ nguy cơ cháy nổ tại các phòng trọ “hộp diêm”

Mô hình nhà trọ “hộp diêm” nở rộ

Theo ghi nhận của PV, tại Hà Nội, đặc biệt là khu vực gần các trường đại học và bệnh viện, mô hình phòng trọ “hộp diêm” đang có xu hướng gia tăng nhanh chóng về số lượng. Theo quan sát một khu trọ “hộp diêm” tại đường Nguyễn Chí Thanh, các căn phòng này chỉ có diện tích từ 2-3,5m² được chủ nhà chia một phòng có không gian 15-20m², tạo thành tới 6 phòng nhỏ.

Vì diện tích hạn chế nên những phòng này chỉ đủ chỗ đặt một chiếc đệm và vài vật dụng sinh hoạt cá nhân, tạo ra không gian ngột ngạt, khó chịu. Các căn phòng được chủ trọ cho thuê với mức giá "bình dân" từ 1-1,5 triệu đồng/tháng, nhằm đáp ứng nhu cầu của đông đảo sinh viên và người lao động thu nhập thấp. 

Lối đi vào khu trọ xập xệ, chỉ rộng khoảng 1m, khiến việc di chuyển khó khăn, đặc biệt trong trường hợp khẩn cấp. Đáng lo ngại hơn, khu vực này còn được sử dụng làm bãi đỗ xe cho các cư dân nơi đây.

Bạn Nguyễn Thu Duyên, sinh viên năm 3, Trường Đại học Thương Mại chia sẻ: "Khi còn là sinh viên năm nhất, mình từng sống trong một phòng trọ “hộp diêm”. Dù biết không an toàn và thiếu tiện nghi, nhưng thời điểm đó, mình mới lên đại học nên chưa có nhiều kinh nghiệm để chọn được chỗ ở hợp lý và tiện đi đến trường. Vì vậy, mình đã chọn phòng trọ đó chỉ vì nó rẻ và gần trường mình." Theo Duyên, không gian chật chội tại phòng trọ khiến bạn cảm thấy bí bách, khó chịu, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe tâm lý lẫn thể chất. Tình trạng này, khiến người thuê trọ khó có thể “bám trụ” lâu dài tại các phòng trọ “hộp diêm”.

Ẩn hoạ nguy cơ cháy nổ cao
Theo số liệu được công bố bởi UBND TP Hà Nội, thành phố hiện có 31.239 nhà trọ và 39.214 nhà ở kết hợp sản xuất, kinh doanh có khả năng cháy nổ cao. Đặc biệt, quận Cầu Giấy ghi nhận 3.328 cơ sở cho thuê trọ, trong đó có tới 2.822 cơ sở không đáp ứng tiêu chuẩn an toàn về lối thoát hiểm trong trường hợp nguy cấp.

Các dây điện tại phòng trọ “hộp diêm” thường đấu nối tạm bợ, chằng chịt, không có cầu dao tự động, khiến tình trạng quá tải điện dễ xảy ra. Việc sử dụng nhiều thiết bị điện như nồi cơm điện, quạt, bếp điện trong không gian nhỏ cũng góp phần tăng nguy cơ cháy nổ. Ngoài ra, phần lớn các nhà trọ “hộp diêm” chỉ có một lối ra vào duy nhất và cũng là chỗ để xe của cả khu trọ. Trong trường hợp hỏa hoạn, người thuê dễ bị mắc kẹt bên trong. Vào tháng 24/5, một vụ cháy thương tâm xảy ra tại khu trọ ở phố Trung Kính, Hà Nội, khiến 14 người thiệt mạng. Nguyên nhân vụ cháy được xác định là do chập mạch điện trên đường dây dẫn điện tại khu vực đầu xe máy điện, làm cháy lớp vỏ cách điện rồi cháy lan sang các xe xung quanh. Vụ việc này là lời cảnh báo mạnh mẽ về tầm quan trọng của việc đảm bảo an toàn hệ thống điện trong các khu nhà trọ.

Theo ghi nhận của PV, khu trọ “hộp diêm” tại đường Nguyễn Chí Thanh không được trang bị bình chữa cháy, hệ thống báo cháy hoặc các thiết bị phòng cháy cơ bản khác. Điều này vi phạm theo khoản 2 Điều 5 Nghị định 136/2020/NĐ-CP: Nhà trọ dưới 5 tầng và có tổng khối tích dưới 2.500 m³ phải đáp ứng các điều kiện an toàn về phòng cháy và chữa cháy như lắp đặt nội quy và biển báo phù hợp với quy chuẩn; có phương án chữa cháy được phê duyệt; hệ thống điện và thiết bị phải an toàn; có giấy chứng nhận thẩm duyệt thiết kế; và đảm bảo hệ thống giao thông, cấp nước, cùng các thiết bị chữa cháy đạt tiêu chuẩn. 

Theo Th.S/Kỹ sư xây dựng Lê Hữu Cương: “Hiện nay, phần lớn các chủ trọ tự ý cải tạo và cơi nới phòng trọ nhằm giảm chi phí đầu tư và tăng hiệu quả kinh doanh. Họ gia tăng mật độ sử dụng nhưng không có bản vẽ thiết kế được cấp phép và phê duyệt về công tác phòng cháy chữa cháy. Hầu hết các phòng trọ “hộp diêm” đều không đáp ứng được các tiêu chí thiết kế và an toàn phòng cháy chữa cháy theo quy định của pháp luật”. Cũng theo Kỹ sư Lê Hữu Cương, những người thuê trọ ở đây đang phải đối diện với nhiều nguy cơ tiềm ẩn như hoả hoạn và cháy nổ cao. Ông nhấn mạnh rằng không gian nhỏ hẹp và việc sử dụng vật liệu dễ cháy, kết hợp với hệ thống điện cũ kỹ hoặc lắp đặt tạm bợ, khiến nguy cơ bùng phát cháy càng lớn. Đặc biệt, việc thiếu các biện pháp phòng cháy chữa cháy cơ bản như bình chữa cháy, hệ thống báo cháy hoặc lối thoát hiểm phù hợp đã làm tăng thêm những rủi ro tiềm tàng cho người thuê trọ.

Để giảm thiểu tình trạng cháy nổ tại Hà Nội, đặc biệt là ở các phòng trọ kiểu “hộp diêm”, chung cư mini (nhỏ), UBND thành phố Hà Nội đã ban hành văn bản số 1446/UBND-NC ngày 17/4/2024, yêu cầu các cơ quan chức năng và người dân tăng cường các biện pháp phòng cháy chữa cháy. Theo đó, các sở ngành liên quan như Xây dựng, Tài nguyên và Môi trường sẽ phối hợp chặt chẽ với UBND các quận, huyện để kiểm tra, xử lý nghiêm các vi phạm về xây dựng và sử dụng đất. Đồng thời, chính quyền địa phương cũng được giao nhiệm vụ đôn đốc các chủ nhà trọ khắc phục ngay các tồn tại về an toàn PCCC. Thành phố cam kết sẽ xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm và thiếu trách nhiệm.