Đâu là nguyên do?
Là những đứa trẻ ngây thơ, vô tội, trách nhiệm phần lớn thuộc về những người trực tiếp giáo dục và dạy dỗ con trẻ. Nhiều bậc phụ huynh cảm thấy e ngại khi phải nói về các vấn đề liên quan đến tình dục và giới tính, không biết bắt đầu từ đâu và ở độ tuổi nào là phù hợp để chia sẻ với con. Một số phụ huynh lại ít quan tâm đến việc giáo dục giới tính, sức khỏe sinh sản và kỹ năng tự bảo vệ mình khỏi nguy cơ xâm hại tình dục. Khi con hỏi, họ thường trì hoãn hoặc né tránh câu chuyện. Điều này khiến trẻ thiếu hụt kiến thức cần thiết, tự tìm hiểu một cách mơ hồ và có thể rơi vào nguy hiểm từ những đối tượng xấu.
Chị Nguyễn Thị Thảo (Bắc Từ Liêm, Hà Nội) chia sẻ: “Con gái chị năm nay học lớp 6, thường tranh thủ thời gian rảnh lên mạng xem Youtube và thỉnh thoảng hỏi mẹ về các vấn đề liên quan đến giới tính và sự phát triển cơ thể. Ban đầu, chị thường lảng tránh, chuyển sang câu chuyện khác và nghĩ rằng con sẽ tự hiểu khi lớn lên. Chị lo rằng, nói về những vấn đề nhạy cảm lúc này giống như "vẽ đường cho hươu chạy".
Bên cạnh đó, nhà trường cũng không tránh khỏi liên quan. “Ở trường em chưa được nghe thầy cô giáo dục về giới tính, lúc học môn sinh học thì các bạn hay tỏ ra ngại ngùng nên cô giáo cũng hẹn chế nhắc tới vấn đề này” - em Phan Quỳnh Chi (học sinh lớp 7A, trường THCS Quách Xuân Kỳ) cho biết. Theo kết quả khảo sát kiến thức, thái độ về sức khỏe sinh sản của học sinh của một trường THPT tại tỉnh Yên Bái, tỷ lệ học sinh có kiến thức đúng về tuổi dậy thì chiếm 68,3%, mức độ kiến thức tốt về sức khỏe sinh sản chiếm 52,7%. Tức, có đến gần một nửa số học sinh có khả năng xảy ra tình trạng nạo phá thai nếu trường hợp không may xảy đến. Điều này phản ánh sự quan tâm “hời hợt” của gia đình, nhà trường trong quá trình trưởng thành lành mạnh của các em.
Ngoài những yếu tố khách quan, nguyên nhân còn xuất phát từ sự non nớt về mặt tâm lý của các em. Thiếu sự trưởng thành về mặt tâm lý khiến trẻ vị thành niên dễ mắc phải sai lầm khi đối diện với vấn đề tình dục. Lứa tuổi này chưa đủ nhận thức để hiểu rõ về những hệ quả lâu dài của hành động mình làm.
TS, BS Ngô Thị Yên, Ủy viên Ban chấp hành Hội Y học giới tính Việt Nam cho rằng, việc có thai ngoài ý muốn và tác hại của nạo phá thai là vô cùng nhức nhối. Dù sử dụng biện pháp nào, phá thai đều để lại hậu quả.
Bác sĩ Nguyễn Thị Lan, chuyên gia sản phụ khoa tại Bệnh viện Phụ sản Hà Nội cũng đồng tình phá thai ở tuổi vị thành niên có thể dẫn đến nhiều biến chứng về sức khỏe như viêm nhiễm đường sinh dục, rối loạn nội tiết tố, thậm chí là vô sinh. “Cơ thể của các em gái ở độ tuổi vị thành niên chưa phát triển hoàn chỉnh, việc phá thai có thể gây tổn thương nghiêm trọng đến các bộ phận sinh dục và khả năng sinh sản sau này” bác sĩ Lan chia sẻ.
Không dừng lại ở đó, nỗi đau và ám ảnh về tinh thần chính là tảng đá đè nặng khiến các em khó vượt qua. Nhiều bé gái phải đối mặt với cảm giác cảm giác tội lỗi, trầm cảm và lo âu sau khi phá thai. Việc không được hỗ trợ tâm lý kịp thời sẽ khiến các em gặp phải tình trạng stress kéo dài, ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần và khả năng học tập. Tâm bệnh chính là căn bệnh khó tìm được giải pháp triệt để.
Chìa khóa giải pháp
Điều này đặt ra câu hỏi liệu từ trước đến nay những biện pháp tránh hành vi nạo phá thai ở trẻ vị thành niên có thật sự hiệu quả? Tại sao con số nạo phá thai ở trẻ vị thành niên chỉ có dấu hiệu tăng?
Thay vì chỉ đổ lỗi cho giới trẻ, các chuyên gia y tế nhấn mạnh vai trò quan trọng của người lớn trong việc phòng tránh tình trạng mang thai ngoài ý muốn ở lứa tuổi vị thành niên. Cha mẹ và thầy cô chính là những người cần trang bị cho các em những kiến thức cơ bản về giới tính, giúp các em hiểu rõ về cơ thể, về tình yêu, và đặc biệt là những hệ lụy nghiêm trọng có thể xảy ra nếu quan hệ tình dục không an toàn.
Giáo dục giới tính không chỉ là việc cung cấp thông tin, mà còn là một quá trình đồng hành cùng trẻ, giúp các em hình thành những giá trị sống đúng đắn. Thay vì để các em tự tìm hiểu thông tin một cách mù quáng, cha mẹ và thầy cô cần chủ động trao đổi với các em, sử dụng những ngôn ngữ phù hợp với từng độ tuổi. Việc kể chuyện, đọc truyện tranh về giáo dục giới tính sẽ giúp các em tiếp thu kiến thức một cách tự nhiên và dễ hiểu hơn.
Để thực hiện hiệu quả việc giáo dục giới tính, cha mẹ cần trang bị cho bản thân những kiến thức cơ bản về vấn đề này. Có như vậy, các bậc phụ huynh mới có thể tự tin giải đáp những thắc mắc của con em mình. Quan trọng hơn, cha mẹ cần tạo ra một không khí thoải mái, cởi mở để trẻ có thể chia sẻ những suy nghĩ, cảm xúc của mình.
Việc lồng ghép giáo dục giới tính vào cuộc sống hàng ngày cũng rất quan trọng. Cha mẹ có thể dạy con về cách ứng xử phù hợp với giới, tôn trọng cơ thể của bản thân và người khác. Qua đó, giúp trẻ hình thành những thói quen tốt và có một cuộc sống lành mạnh.
Nhìn vào con số để biết được thực trạng, từ đó đặt ra câu hỏi để giải quyết vấn đề.
Phản hồi