Triển lãm “Nét Son” – Chặng đường 20 năm của nữ họa sĩ say mê nghệ thuật sơn mài

Ngay từ những ngày đầu sáng tác, Phạm Ngọc Mỵ đã dành trọn tâm huyết cho hội họa sơn mài, coi “nét son” như ngôn ngữ nghệ thuật riêng biệt. Dấu ấn của chị thể hiện qua sự hòa quyện tinh tế giữa kỹ thuật truyền thống và tư duy sáng tạo, giúp tranh sơn mài không chỉ dừng lại ở lối mô phỏng, mà vươn tới một không gian nghệ thuật giàu cảm xúc và chiều sâu.

Triển lãm được khơi nguồn cảm hứng từ sắc son – gam màu đặc trưng của sơn mài truyền thống. Màu son trong sơn mài được tạo nên từ khoáng chất chu sa tự nhiên, trải qua quá trình chế tác công phu để cho ra những sắc độ khác nhau như son trai, son tươi, son thắm, son nhì – mỗi gam màu mang một vẻ đẹp riêng. Dù cùng một chất liệu, cùng một công thức nhưng mỗi lần chế tác lại cho ra những sắc độ khác nhau, và chính điều đó làm nên sức hút khó cưỡng của sơn mài đối với chị Phạm Ngọc Mỵ.

Triển lãm “Nét son” giới thiệu 40 tác phẩm sơn mài trong gia tài hơn 60 tác phẩm của họa sĩ Phạm Ngọc Mỵ, bao gồm nhiều tranh khổ lớn, trong đó tác phẩm lớn nhất lên tới 1,6 x 2,4m.

Các tác phẩm của chị không bó hẹp trong một chủ đề nhất định mà mở ra một không gian sáng tạo đa chiều, từ phong cảnh thiên nhiên, cuộc sống miền biển, miền núi đến chân dung và tranh về dân tộc. Người xem có thể cảm nhận được ánh bình minh rực rỡ trong Biển Tĩnh Gia, lắng nghe được nhịp thở của núi rừng qua Bản Mòn, Bản Thẳm hay tìm thấy sự bình yên mộc mạc trong Nếp Nhà. Mỗi tác phẩm không chỉ là một bức tranh mà còn mang một câu chuyện riêng, là một lát cắt của cuộc sống, được ghi lại qua lăng kính nghệ thuật tinh tế, giàu cảm xúc.

Họa sĩ, nhà giáo ưu tú Đoàn Văn Nguyên nhận định: “Son trai, son tươi, son thắm, son nhì – mỗi nét son đều đi vào sáng tác của Phạm Ngọc Mỵ như một lẽ tự nhiên. Rong ruổi suốt gần hai thập kỷ từ miền núi đến miền biển, từ thôn quê đến thành thị, từ phong cảnh đến chân dung; mỗi nét bút được họa bằng màu son của sơn ta đều đánh thức những xúc cảm thẩm mĩ của người yêu nghệ thuật. Người xem có thể cảm nhận được mảng màu vàng, màu bạc lấp lánh hay đường nét hình khối hoặc đơn giản hơn chỉ là một khoảnh khắc được ghi lại ngẫu nhiên. Sự đồng sáng tạo là vô cùng nhưng có một điều chắc chắn mà ta nhận thấy trong toàn bộ sự nghiệp sáng tác của nữ họa sĩ đó là nét dung dị, đời thường”. 

Không chỉ đơn thuần là một cuộc trưng bày, “Nét son” còn mang một ý nghĩa lớn hơn - đó là lời nhắn gửi về giá trị bền vững của nghệ thuật truyền thống. Giữa sự phát triển mạnh mẽ của các chất liệu hiện đại, sơn mài vẫn giữ được chỗ đứng riêng, nhưng chỉ khi có những người nghệ sĩ tâm huyết như Phạm Ngọc Mỵ thì giá trị ấy mới có thể trường tồn. Triển lãm không chỉ phản ánh hành trình sáng tạo của chị mà còn thể hiện tinh thần bền bỉ trong việc lưu giữ và phát triển một loại hình hội họa đặc trưng của dân tộc.

Chia sẻ về triển lãm, họa sĩ Phạm Ngọc Mỵ cho biết: “Tôi hy vọng “Nét son” không chỉ là một không gian thưởng lãm tranh, mà còn truyền cảm hứng cho những ai yêu nghệ thuật, đặc biệt là các bạn trẻ. Văn hóa truyền thống có thể thách thức, nhưng nếu chúng ta biết gìn giữ và sáng tạo, nó sẽ luôn trường tồn với thời gian.”

Triển lãm “Nét son” không chỉ mang đến cho khán giả cơ hội chiêm ngưỡng các tác phẩm giàu giá trị nghệ thuật mà còn giúp công chúng hiểu hơn về hành trình sáng tạo của một nữ họa sĩ tiêu biểu thời kỳ đổi mới. Với nghị lực và niềm đam mê bền bỉ, Phạm Ngọc Mỵ đã góp phần khẳng định vị thế của sơn mài Việt Nam trong nghệ thuật đương đại.

Triển lãm diễn ra đến 11/3 tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam. Bên cạnh không gian triển lãm trực tiếp, các tác phẩm trong “Nét son” còn được giới thiệu trực tuyến trên nền tảng triển lãm số của bảo tàng, giúp công chúng có thể tiếp cận và thưởng thức nghệ thuật ở bất cứ đâu.

Một số tác phẩm được trưng bày tại triển lãm: