Nghệ Tân Kỳ: Gen Z trên hành trình “đánh thức” di sản Việt

Di sản văn hoá Việt Nam là kết tinh của quá trình hình thành, tích lũy và sáng tạo qua nhiều thế hệ, thể hiện rõ tinh thần và cốt cách dân tộc. Từ âm nhạc dân gian, trang phục cổ truyền đến các trò chơi, lễ nghi, những giá trị ấy phản ánh đời sống của người Việt, góp phần định hình bản sắc văn hoá quốc gia. Trong bối cảnh hiện đại hoá và hội nhập, việc bảo tồn và làm mới các giá trị ấy trở thành yêu cầu quan trọng, đòi hỏi sự chung tay của nhiều thế hệ, đặc biệt là giới trẻ.

Từ nhận thức đó, dự án “Nghệ Tân Kỳ” ra đời với mục tiêu mang di sản văn hoá Việt Nam đến gần hơn với công chúng đương đại qua những phương thức tiếp cận hiện đại, sáng tạo và có tính tương tác cao. Dự án hướng đến việc không chỉ giới thiệu, quảng bá giá trị truyền thống, mà còn tạo cơ hội để thế hệ ngày nay trực tiếp trải nghiệm, cảm nhận và lan toả văn hoá thông qua lăng kính cá nhân.

Tên gọi “Nghệ Tân Kỳ” thể hiện định hướng sáng tạo mà dự án theo đuổi. Trong đó, “Nghệ” là viết tắt của nghệ thuật, bao gồm toàn bộ các loại hình được thực hiện trong dự án như âm nhạc truyền thống, nghề thủ công, văn hóa cổ phục, trò chơi dân gian. “Tân Kỳ” mang nghĩa mới mẻ, độc đáo, đại diện cho tinh thần cách tân và sáng tạo của thế hệ trẻ trong việc tiếp cận di sản. Sự kết hợp giữa hai yếu tố này thể hiện khát vọng kể lại câu chuyện văn hoá Việt Nam bằng một cách tiếp cận gần gũi, sinh động và phản ánh đúng hơi thở của thời đại.

Dự án “Nghệ Tân Kỳ” được thực hiện bởi nhóm sinh viên lớp Báo In K42, Viện Báo chí - Truyền thông, Học viện Báo chí và Tuyên truyền, như một hoạt động học tập gắn với thực tiễn báo chí - truyền thông. Ngoài sự định hướng từ giảng viên, nhóm sinh viên với tinh thần chủ động và sáng tạo đã đảm nhiệm hoàn toàn quá trình triển khai, từ xây dựng ý tưởng, thiết kế bộ nhận diện, sản xuất nội dung cho đến tổ chức sự kiện.

Về bộ nhận diện của dự án, nhóm sinh viên lựa chọn gam màu đỏ trầm và vàng kim làm chủ đạo, tượng trưng cho vẻ đẹp và giá trị bền vững của di sản văn hóa Việt Nam. Hình ảnh người nghệ sĩ chơi đàn nhị ở vị trí trung tâm thể hiện tinh thần “nghệ thuật là linh hồn của văn hóa”, đồng thời gợi liên tưởng đến âm thanh dân gian quen thuộc trong các loại hình hát xẩm, hát chầu văn, ca trù. Phía sau là họa tiết quạt và nốt nhạc, biểu trưng cho sự giao hòa giữa truyền thống và hiện đại, giữa nghệ thuật biểu diễn và sáng tạo đương đại.

Ngoài ra, các đường viền và hoa văn được lấy cảm hứng từ kiến trúc đình làng cổ Việt Nam, với bố cục đối xứng, gợi không gian của sân khấu dân gian xưa. Hình ảnh đèn dầu được đặt ở góc dưới, biểu tượng cho ánh sáng của tri thức và niềm tin được truyền lại qua nhiều thế hệ. Tổng thể thiết kế vừa mang tính hoài cổ, vừa gần gũi, thể hiện rõ tinh thần “tân – kỳ”: đổi mới nhưng vẫn giữ được bản sắc văn hoá dân tộc.

Chia sẻ về dự án, Nguyễn Cẩm Tú, Trưởng Ban tổ chức, cho biết “Nghệ Tân Kỳ” là kết quả của quá trình tìm tòi, sáng tạo và nỗ lực tái hiện di sản văn hóa bằng cách tiếp cận gần gũi hơn với công chúng. “Chúng tôi muốn tạo ra một không gian mà ở đó, mỗi người có thể vừa thưởng thức, vừa trải nghiệm, vừa cảm nhận được hơi thở của văn hoá Việt. Khi công chúng trực tiếp tham gia vào hoạt động văn hoá, họ sẽ nhìn thấy giá trị của di sản không phải là điều xa xôi, mà là một phần tự nhiên trong cuộc sống”, Cẩm Tú chia sẻ.

Thời điểm dự án được triển khai hướng đến dịp Ngày Di sản Văn hoá Việt Nam (23/11) là cơ hội ý nghĩa để nhóm sinh viên gửi gắm thông điệp tôn vinh và bảo tồn di sản. “Nghệ Tân Kỳ” như một lời tri ân đối với những giá trị truyền thống mà thế hệ đi trước đã gìn giữ, đồng thời khẳng định vai trò của người trẻ trong việc tiếp nối và lan toả văn hoá dân tộc.

Sự kiện “Nghệ Tân Kỳ” sẽ diễn ra vào ngày 23/11 tại Bích Câu Đạo Quán (14 phố Cát Linh, phường Cát Linh, quận Đống Đa, thủ đô Hà Nội), hứa hẹn mang đến nhiều trải nghiệm văn hoá hấp dẫn thông qua các hoạt động biểu diễn nghệ thuật, trải nghiệm cổ phục, làm tò he, hòa mình vào nhiều trò chơi dân gian.