Những trang phục cổ Việt Nam không chỉ dừng lại ở việc là di tích quý báu của lịch sử nước nhà mà còn là đại diện những nét đặc trưng của nền văn hoá dân tộc, thế nhưng liệu cổ phục Việt có đang giữ được một vị thế nhất định trong trái tim người trẻ? Và làm sao để người trẻ Việt thêm yêu cổ phục Việt lại là một hành trình dài.

                                           ________________________________

Bạn Nguyễn Thị Nhung - một sinh viên năm 2 khoa Việt Namhọc và Tiếng Việt trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn với tư cách là một sinh viên đang học tập và nghiên cứu văn hóa Việt Nam, đã chia sẻ quan điểm của mình về những nguyên nhân mà các bạn trẻ khó tiếp cận với cổ phục.

Từ lâu, chúng ta vốn đã quen với hình ảnh những bộ quần áo cổ trang của Trung Quốc, Hàn Quốc hay Nhật Bản luôn hấp dẫn, thu hút rất đông các bạn trẻ quan tâm, thích thú. Những bộ cổ phục Việt dường như vẫn còn hơi "lép vế" khi đứng trên “đấu trường cổ phục "trước sự phổ biến của những bộ phim cổ trang nước ngoài và sự mở cửa, hội nhập của nền văn hóa, những bộ cổ phục của các nước như Trung Quốc, Hàn Quốc hay Nhật Bản lại khiến cho nhiều bạn trẻ mê mẩn vì sự lộng lẫy, cầu kỳ. Một số bạn trẻ còn cho rằng, trang phục cổ của Việt Nam trông không được đẹp và "sang chảnh" như cổ phục của các nước khác.Tuy nhiên, nếu đầu tư và nghiên cứu kỹ về cổ phục Việt, ta sẽ có thể thấy được trang phục cổ đại của Việt Nam hoàn toàn không thua kém nước bạn. Mỗi bộ trang phục đều mang đậm bản sắc văn hóa và đặc trưng của từng triều đại, từng giai đoạn lịch sử.

Xoay quanh câu chuyện phục dựng trang phục Việt cổ luôn tồn tại những tranh cãi và một “nỗi sợ” vô hình chung của các nhà phục dựng đó là vấn đề về những nét tương đồng giữa cổ phục Việt Nam với cổ phục những nước khác khiến nhiều người khó có thể phân biệt, hay thậm chí còn rất nhiều người mang tâm lý e ngại không thuần Việt.

Trang phục Việt xưa qua một vài thời kỳ, nhìn qua khó phân biệt được với Trung Hoa. Tuy nhiên, cần phải hiểu rằng, không có bất kì một nền văn hóa nào là “thuần túy” và không vay mượn bên ngoài, bao gồm văn hóa Trung Hoa. Hơn nữa, có những thứ trang phục rất phổ biến ở Đông Á, như áo giao lĩnh (hai vạt chéo nhau), kimono hay hanbok thực chất cũng đều là giao lĩnh, đó là sự thật lịch sử không thể chối bỏ.

Không chỉ trang phục, mà chế độ thi cử, quan lại, một số ngày lễ tết dân gian... cũng đều chịu ảnh hưởng từ văn hóa bên ngoài nhưng khi đã hiện diện trong đời sống của cư dân Việt Nam thì nó chính là một phần của văn hóa Việt.

Tiêu biểu nhất có thể kể đến Đại Việt Cổ Phong - một nhóm các bạn trẻ đã dành nhiều tâm huyết nghiên cứu chuyên sâu từ phong tục, tập quán, tín ngưỡng đến hoa văn tại các đình, đền, chùa, đặc biệt là phục chế trang phục cổ… Gần đây, nhóm đã cho ra mắt công ty TNHH Hoa Văn Đại Việt. Vốn tiền thân của công ty là một dự án gây quỹ cộng đồng nhằm sử dụng công nghệ vector để vẽ lại toàn bộ các hoa văn cổ tiêu biểu của Việt Nam với mong muốn bảo tồn, tôn vinh những hoa văn phổ biến, biểu trưng và đặc sắc trong mỹ thuật truyền thống qua các triều đại phong kiến tự chủ (từ thời Lý đến thời Nguyễn) và tạo nên một kho dữ liệu uy tín, một nguồn tư liệu có ích cho việc nghiên cứu, phục dựng trang phục Việt cổ.

 

Cũng giống như nhóm bạn trẻ Đại Việt Cổ Phong, Nguyễn Đức Lộc là một chàng trai trẻ thế hệ 9X nhưng lại có tình yêu đặc biệt với trang phục cổ, đã dành nhiều tâm sức để phục dựng và đưa cổ phục Việt đến với công chúng, đặc biệt là giới trẻ. Với cách riêng của mình, Nguyễn Đức Lộc đã gìn giữ và làm giàu từ chính những giá trị văn hóa truyền thống mà ông cha để lại.

Tháng 8/2018, Công ty Cổ phần Ỷ Vân Hiên do Nguyễn Đức Lộc và các cộng sự thành lập ra đời với tôn chỉ hoạt động là nghiên cứu, phục dựng trang phục truyền thống, cung cấp các sản phẩm văn hóa truyền thống cho thị trường trong và ngoài nước, tư vấn về lĩnh vực văn hóa.

Với tôn chỉ tìm lại những nét văn hóa xưa đã bị mai một của nước nhà, đem tới gần hơn với công chúng, Ỷ Vân Hiên không phỏng dựng một trang phục để mang vào bảo tàng hay chỉ để trưng bày, trang phục đó sẽ được đưa đến với công chúng thông qua nhiều con đường khác nhau, trên sân khấu, vào các MV, phim điện ảnh, các bộ ảnh chụp của giới trẻ, may cho lãnh sự quán một số nước...Hàng loạt các bộ phim, các MV cổ trang đình đám như “Phượng Khấu, “Anh ơi ở lại”, “ Không thể cùng nhau suốt kiếp” đều được Ỷ Vân Hiên đồng hành góp sức, là đơn vị chính đảm nhận vai trò nghiên cứu về chất liệu, kiểu dáng, kỹ thuật chế tác, phục dựng và thiết kế trang phục. Nhờ có công sức của công ty Ỷ Vân Hiên và ekip của các dự án truyền thông như thế mà cổ phục Việt đã đến gần hơn với giới trẻ, thúc đẩy người trẻ tìm hiểu về lịch sử, văn hóa, trang phục cung đình của những triều đại cũ'