Ông Nguyễn Duy Anh (80 tuổi, hiện là cán bộ nghỉ hưu) - một nhân chứng của ngày Giải phóng Thủ đô đã chia sẻ: “Khi nhớ lại ngày hôm đấy, tôi có thể nói rằng đó là một trong những kỷ niệm đáng nhớ nhất trong cuộc đời tôi. Lúc đó, tôi mới 10 tuổi nhưng những hình ảnh và cảm xúc vẫn in sâu trong tâm trí tôi.”
Theo ông sự kiện này là biểu tượng cho khát vọng tự do, độc lập của toàn dân tộc. Câu chuyện của ông không chỉ là một lời kể về lịch sử hào hùng mà mà ẩn chứa trong đó khát vọng tự do, sự tự hào về dân tộc.
Ông Nguyễn Tiến Đạt (90 tuổi, một người dân Hà Nội) chia sẻ về thay đổi của thủ đô sau 70 năm: “Trước kia, Hà Nội là một thành phố mang nét yên tĩnh, cổ kính với những con phố nhỏ, mái ngói rêu phong. Người dân sống với nhau tình cảm, gần gũi lắm. Nhưng bây giờ, Hà Nội hiện đại hơn, các tòa nhà cao tầng mọc lên khắp nơi, đường phố đông đúc, nhộn nhịp. Tuy vậy, ông vẫn thấy được những nét văn hóa cổ xưa tồn tại đâu đó, trong các lễ hội, trong cách người dân giữ gìn các di tích lịch sử, chùa chiền, và những khu phố cổ”.
Qua chia sẻ của ông Đạt, có thể thấy rõ sự chuyển mình của Hà Nội từ một thành phố cổ kính sang một đô thị hiện đại và năng động, đồng thời phản ánh rõ rệt qua cách thức các thế hệ khác nhau kỷ niệm những sự kiện quan trọng trong lịch sử. Sự thay đổi của Hà Nội không chỉ thể hiện qua cảnh quan vật chất mà còn thể hiện trong tâm tư, tình cảm của con người.
Bà Cao Thị Hạnh (86 tuổi, quận Hoàn Kiếm) nhấn mạnh: “So với thế hệ xưa, cách các bạn trẻ bây giờ kỷ niệm ngày giải phóng Thủ đô có sự khác biệt nhiều lắm. Họ hay sử dụng mạng xã hội facebook zalo gì đó rồi chụp vài cái ảnh đăng lên để chia sẻ cảm xúc hân hoan và kỷ niệm, trong khi thế hệ của các ông bà nó thường tổ chức những buổi lễ lớn, biểu diễn văn nghệ rồi giao lưu trò chuyện về kỉ niệm ngày xưa. Nhưng mà tuy thế bà vẫn thấy được mặc dù các bạn trẻ không được trực tiếp sống trong khoảnh khắc lịch sử đấy nhưng sự tự hào về lịch sử, về thủ đô vẫn được các bạn gìn giữ và phát huy”.
Với những so sánh đó, bà Hạnh đã nhấn mạnh sự thích ứng của giới trẻ với công nghệ hiện đại trong việc thể hiện tình yêu quê hương, đất nước thông qua các nền tảng xã hội. Sự khác biệt này có vẻ như là nhịp cầu nối giữa các thế hệ, khiến cho dù đang sống trong một xã hội có nhiều đổi thay, nhưng lòng tự hào về lịch sử và bản sắc văn hóa vẫn luôn được gìn giữ và phát huy.
Bên cạnh đó, những nhân chứng cao tuổi này đều đồng quan điểm khi đưa ra lời nhắn nhủ cho thế hệ trẻ về ý nghĩa của việc giải phóng Thủ đô và tầm quan trọng của việc gìn giữ di sản văn hóa, lịch sử của thành phố rằng phải hiểu và trân trọng lịch sử, luôn tự hào về nguồn cội, về lịch sử hào hùng của dân tộc. Đồng thời cũng nhấn mạnh việc gìn giữ di sản văn hóa và lịch sử của thành phố là vô cùng quan trọng, vì đó là cội nguồn, là bản sắc của chúng ta.
Sau 70 năm, Hà Nội đã có những bước chuyển mình mạnh mẽ. Trong quá trình phát triển đó, thế hệ thanh niên đóng vai trò tiên phong trong việc gìn giữ và phát huy giá trị văn hóa của Thủ đô. Từ những hồi ức đong đầy của thế hệ trước, thế hệ trẻ ngày nay đã tìm thấy những góc nhìn mới và hành động cụ thể nhằm bảo tồn di sản văn hóa của Hà Nội.
Chia sẻ suy nghĩ về Ngày Giải phóng Thủ đô, Nguyễn Quốc Mạnh (23 tuổi, nghiên cứu sinh thạc sĩ) cho biết: “Mình đã từng nghe ông bà và bố mẹ kể lại về lễ kỷ niệm giải phóng Thủ đô, đặc biệt là những cảm xúc và niềm tự hào trong ngày 10 tháng 10 năm 1954. Theo họ, ngày này không chỉ đơn thuần là giải phóng mà còn là biểu tượng cho khát vọng độc lập, tự do của dân tộc. Những ký ức về lễ diễu hành, những tiếng hò reo mừng vui và sự xúc động của người dân khi chào đón bộ đội trở về vẫn được truyền cảm hứng mạnh mẽ qua từng câu chuyện.”
Câu chuyện của Mạnh không chỉ là một lời kể lại từ quá khứ mà còn là minh chứng cho sự kết nối chặt chẽ giữa các thế hệ về giá trị lịch sử. Những cảm xúc tự hào và lòng yêu nước vẫn được truyền tải qua từng thế hệ, nuôi dưỡng tinh thần trách nhiệm và lòng biết ơn trong thế hệ trẻ hiện nay.
Hiện nay, thế hệ trẻ như Mạnh không chỉ dừng lại ở việc kế thừa tinh thần yêu nước từ quá khứ mà còn tích cực tham gia vào việc phát triển Thủ đô theo hướng hiện đại, sáng tạo. Mạnh bày tỏ: “Trong bối cảnh hiện nay, thanh niên có vai trò cực kỳ quan trọng trong việc đóng góp cho sự phát triển của Thủ đô Hà Nội sau 70 năm giải phóng. Trước hết, thanh niên là lực lượng lao động trẻ, năng động, sáng tạo và có khả năng tiếp cận nhanh chóng với công nghệ và tri thức mới. Họ có thể tham gia vào việc hiện đại hóa các ngành nghề, từ công nghiệp đến dịch vụ, giúp Hà Nội tiến gần hơn tới mục tiêu xây dựng thành phố thông minh.”
Thanh niên Hà Nội đã và đang tích cực đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội của thành phố. Những sáng kiến đổi mới, đặc biệt trong việc ứng dụng công nghệ 4.0 vào sản xuất và quản lý đô thị, đang dần thay đổi diện mạo của Hà Nội, hướng tới một thành phố hiện đại và xanh hơn.
Nguyễn Quốc Khánh (23 tuổi, nghiên cứu sinh thạc sĩ, thành viên CLB kỹ năng mềm) đồng tình với Mạnh và nhấn mạnh: “Thanh niên đóng vai trò quan trọng không chỉ trong phát triển kinh tế mà còn trong bảo tồn bản sắc văn hóa. Chúng tôi tham gia vào các phong trào bảo vệ môi trường, tình nguyện vì cộng đồng và nâng cao nhận thức về giá trị văn hóa, từ đó tạo dựng một Hà Nội vừa hiện đại vừa giữ được nét văn hóa truyền thống.”
Khi được hỏi về những giá trị văn hóa cần bảo tồn, Khánh khẳng định: "Tinh thần yêu nước và tự hào dân tộc là giá trị cốt lõi cần được giáo dục và phát huy, đặc biệt trong giới trẻ. Điều này không chỉ giúp bảo vệ truyền thống mà còn tạo nền tảng cho thế hệ trẻ lãnh đạo và xây dựng đất nước trong tương lai."
Trong thời đại toàn cầu hóa, việc bảo tồn bản sắc văn hóa và lịch sử của Hà Nội trở thành một nhiệm vụ cấp thiết. "Toàn cầu hóa mang đến nhiều cơ hội nhưng cũng tạo ra áp lực lớn đối với việc bảo tồn các giá trị truyền thống. Chúng ta không chỉ bảo tồn để nhớ về quá khứ mà còn để khẳng định bản sắc dân tộc trong một thế giới ngày càng hội nhập." Khánh chia sẻ. Anh đề xuất rằng việc giáo dục và tuyên truyền là cách hiệu quả nhất để truyền tải những giá trị văn hóa này đến giới trẻ. Bên cạnh đó, Khánh khuyến khích việc kết hợp sáng tạo giữa truyền thống và hiện đại trong các lĩnh vực như nghệ thuật, thời trang và thiết kế. Điều này không chỉ giúp bảo tồn văn hóa mà còn làm cho nó trở nên sống động và phù hợp với thế hệ trẻ.
Nhận xét về cách thế hệ trẻ hiện nay truyền thông để giữ lửa “bản sắc Hà Nội”, anh Mạnh cũng cho biết, nếu như thế hệ trước thường tham gia các buổi lễ nghi trang trọng, diễu hành và mít tinh, thì thế hệ trẻ ngày nay có xu hướng kỷ niệm thông qua các hoạt động văn hóa hiện đại như concert, triển lãm nghệ thuật, và thậm chí là các hoạt động trực tuyến trên mạng xã hội.
Sự khác biệt này không chỉ phản ánh sự thay đổi của thời đại mà còn cho thấy sự phát triển của xã hội, nơi mà truyền thống và hiện đại cùng hòa quyện, tạo nên một diện mạo mới cho Hà Nội. Tuy nhiên, dù hình thức thay đổi, giá trị cốt lõi của tình yêu nước và lòng tự hào về Thủ đô vẫn luôn được duy trì và truyền tải qua các hoạt động kỷ niệm. Đây chính là sức mạnh văn hóa trường tồn của Hà Nội, và thế hệ trẻ ngày nay đang tiếp tục gánh vác trọng trách này.
Kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô Hà Nội (10/10/1954 - 10/10/2024) ắt hẳn sẽ khơi gợi nhiều cảm xúc hào hùng, kiêu hãnh về một mảnh đất là nhân chứng lịch sử của Việt Nam. Nhân dân ở mọi tầng lớp cùng hòa chung một nhịp đập, thế hệ xưa và nay được kết nối với nhau, tất cả cùng hướng tới không khí rộn ràng của buổi lễ và hướng về tương lai tươi đẹp của một Hà Nội thịnh vượng, phồn vinh. Hà Nội sẽ còn một chặng đường dài phía trước và đó là nhiệm vụ của thế hệ hiện tại và tương lai, tiếp quản thủ đô và kế thừa những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của cha ông để lại.
Kiều Trang, Đỗ Quang, Hà Linh
